Drętwienie palców to objaw często zgłaszany przez Pacjentów u lekarzy różnych specjalności, a także pojawiający się u osób zdrowych najczęściej rano lub w wyniku przebywania długi czas w jednej pozycji. Dla jednych znany dla innych niepokojący. Często powtarzający się z pewnością wymaga konsultacji medycznej. Przyczyn może być wiele. Zarówno obwodowych, miejscowych jak i centralnych, dotyczących całego ustroju.
Definicja drętwienia
Zwykle drętwienie opisywane jest jako uczucie mrowienia, ograniczenia czucia w okolicy zdrętwiałej. Szerzej pojęcie to nazywane jest parestezjami, obejmującymi: mrowienie, drętwienie, zaburzenia uczucia, uczucie prądu. Objawy tego rodzaju najczęściej związane są z zaburzeniami w obszarze nerwów obwodowych. Mogą być także spowodowane innymi chorobami lub urazami.
Poszukiwanie przyczyny drętwienia palców
Próbę znalezienia przyczyny drętwienia palców warto rozpocząć od dokładnej analizy obszaru dłoni i palców, który obejmują parestezje. Dłoń zaopatrywana jest przez trzy różne nerwy obwodowe. Dla każdego wyróżnia się ściśle określony zakres unerwienia czuciowegoh. Nerw łokciowy unerwia mały palec (palec V), palec serdeczny (palec IV), dolną połowę bocznej części palca środkowego (palec III) oraz grzbietową i dłoniową powierzchnię dłoni odpowiadającą wyżej wymienionym palcom. Nerw promieniowy będzie dawał objawy w obrębie przyśrodkowej części połowy palca środkowego (bez opuszka), połowy palca wskazującego (palec II), a także grzbietowej powierzchni kciuka oraz grzbietowej powierzchni dłoni odpowiadającej wymienionym placom. Nerw pośrodkowy unerwia czuciowo połowę palca IV, palec III, palec II i kciuk, dłoniową powierzchnię dłoni na poziomie wymienionych palców oraz opuszki palców II i III. Znając zakres unerwienia poszczególnych nerwów, zdecydowanie łatwiej można znaleźć przyczynę pojawiających się objawów, szczególnie jeśli powód dolegliwości związany jest z zaburzeniami w obwodowym układzie nerwowym.
Obwodowe przyczyny drętwienia palców dłoń – zmiany w kończynie górnej
Dociekając przyczyny drętwienia palców rąk w pierwszej kolejności poszukujemy przyczyny „najbliżej” miejsca objawu czyli w obrębie dłoni, ręki. Lekarze i fizjoterapeuci zdają sobie sprawę, że źródło problemu może być zlokalizowane w miejscu oddalonym od obszaru drętwienia. Dzieje się tak za sprawą złożonej budowy układu nerwowego oraz powięziowego. Do przyczyn leżących w pobliżu miejsca drętwienia należą choroby i urazy związane z uciskiem struktur anatomicznych na nerw w okolicy nadgarstka lub na wyższych poziomach kończyny górnej. Do najczęściej występujących schorzeń tego rodzaju należą: zespół cieśni kanału nadgarstka, zespół rowka nerwu łokciowego, urazowy lub nietypowy ucisk/ uszkodzenie nerwu na obwodzie.
Zespół cieśni kanału nadgarstka
W przebiegu zespołu cieśni kanału nadgarstka dochodzi do ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Najczęściej występującą przyczyną choroby jest nasilający się stopniowo obrzęk zapalny lub zwyrodnienie i przerost tkanek otaczających nerw, prowadzące do jego ucisku. Objawy ucisku to drętwienie oraz mrowienie palców unerwianych przez nerw pośrodkowy (palec I-III oraz połowa palca IV), osłabienie siły chwytu ręki oraz ograniczenie funkcji manipulacyjnych dłoni. W zaawansowanych stadiach choroby pacjenci zgłaszają nieustające drętwienie palców oraz wypadanie przedmiotów z rąk. Objawy nasilają się w nocy oraz podczas wykonywania niektórych czynności.
Zespół rowka nerwu łokciowego
Jeśli objawy dotyczą palców i powierzchni dłoni unerwianej przez nerw łokciowy przyczyna może być związana z podrażnieniem lub uciskiem nerwu w miejscu, w którym przebiega on najbardziej powierzchownie, a więc w rowku w obszarze stawu łokciowego. Diagnostyka obejmuje dokładną analizę objawów oraz wykonanie badania ENG nerwu łokciowego.
Uraz lub ucisk nerwu na obwodzie
Wymienione powyżej okolice to obszary, w których nerwy przebiegają najbardziej powierzchownie, przez co są najbardziej narażone na ucisk lub podrażnienie. Należy jednak pamiętać, że na każdy poziomie kończyny górnej mogą dojść do urazów lub ucisków skutkujących różnego stopnia uszkodzeniem nerwów obwodowych. Także zaburzenia w pracy powięzi lub nadmierne napięcie mięśniowe mogą być przyczyną podrażnienia gałązek nerwowych i wystąpieniem opisanych objawów. Warto więc badać każdy poziom przebiegu nerwu w poszukiwaniu przyczyny. Służy do tego badanie ENG. Nietypowym obszarem mięśniowym, którego napięcie może być przyczyną drętwienia palców jest mięsień najszerszy grzbietu. Występowanie napięć i punktów spustowych w obrębie tego mięśnia może generować bardzo silne objawy, obejmujące także drętwienie palców dłoni.
Przyczyny drętwienia „oddalone” od miejsca,w którym występuje.
Drętwienie palców często kojarzone jest ze schorzeniami leżącymi bezpośrednio w okolicy drętwienia. Należy jednak pamiętać, że początek każdego nerwu obwodowego zlokalizowany jest w rdzeniu kręgowym. W przypadku unerwienia dłoni i palców dotyczy jest to poziom odcinka szyjnego kręgosłupa. Jednocześnie istnieje szereg chorób układu nerwowego oraz zaburzeń mineralnych, w których jako jeden z objawów występuje drętwienie i mrowienie określonej powierzchni ciała, także dłoni.
Dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa i inne schorzenia tego obszaru
Dyskopatia, zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa szyjnego, niestabilność odcinka szyjnego kręgosłupa, napięcie mięśni przykręgosłupowych, to zaburzenia, które mogą dawać objaw drętwienia kończyny, dłoni i palców. W zaawansowanych stadiach choroby kręgosłupa towarzyszy im podrażnienie włókien ruchowych, co skutkuje osłabieniem siły mięśniowej, niedowładami, zniesieniem odruchów. To często występujący problem. Wielokrotnie początkowo niewłaściwie leczony obwodowo, a mający swoje źródło w kręgosłupie.
Stwardnienie rozsiane jako przyczyna drętwienia kończyn
Jedną z chorób przewlekłych, której objawem mogą być parestezje, jest stwardnienie rozsiane (SM). To przewlekła choroba zapalna, w której przebiegu dochodzi do demielinizacji tkanki nerwowej. W układzie nerwowym pojawiają się liczne ogniska demielinizacyjne, które w zależności od lokalizacji, wywołują różne objawy chorobowe. Należą do nich także parestezje. Objawy choroby nie są jednoznaczne, a diagnozę stawia się na podstawie widocznych ognisk demielinizacyjnych w badaniu MRI i zmian płynu mózgowo-rdzeniowego. Rozpoznanie choroby, szczególnie we wczesnym jej okresie, jest trudne i wymaga długotrwałej obserwacji i diagnostyki . Należy pamiętać, że drętwienie jest tylko jednym z wielu objawów tej choroby i jego występowanie, szczególnie przy braku innych objawów, rzadko jest spowodowane SM.
Zaburzenia wodno-elektrolitowe przyczyną drętwienia rąk (hypokalcemia, hyperkaliemia)
Znaczne niedobory wapnia lub nadmierna ilość potasu w organizmie także mogą być przyczyną wystąpienia uczucia drętwienia.
Inne przyczyny występowania parestezji
Do rzadziej występujących przyczyn pojawienia się parestezji zalicza się choroby zakaźne takie jak tężec, wścieklizna. Częściej diagnozowaną przyczyną wystąpienia drętwienia kończyn są zaburzenia psychiczne tj. nerwice lękowe czy wegetatywne. W przypadku chorób psychicznych często przyczyna jest bardzo długo szukana w innych układach.
głosów: 0