Znana od setek lat zasada Hipokratesa mówi o tym, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Profilaktyka urazów to podstawa, która niweluje ryzyko ich wystąpienia. Obejmuje ona zachowania prozdrowotne, prawidłowe przygotowanie treningowe i fizjoterapeutyczne oraz eliminowanie czynników sprzyjających powstawaniu urazów.
Efektem działania profilaktycznego jest fakt, iż zawodnik nie doznaje urazów w trakcie aktywności fizycznej lub zmniejsza się ryzyko ich wystąpienia. Podstawą profilaktyki jest w przypadku piłkarzy kompleksowa ocena fizjoterapeutyczna oraz motoryczna, a najważniejszym elementem terapii w przypadku urazu odpowiednia diagnostyka ortopedyczna.
Kompleksowa ocena fizjoterapeutyczna
W ramach oceny analizowany jest ogólny stan narządu ruchu, stabilność posturalna, priopriocepcja, wzorce ruchowe, balans mięśniowy, siła mięśniowa w warunkach statycznych i dynamicznych oraz mechanika stawów. Taka ocena pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości, które jak już wiemy mogą być czynnikami sprawczymi w przebiegu kontuzji. Fakt, który powinien nas zachęcić do prewencji urazów to wyniki badań wskazujące na aż 4 do 7 krotnie większe ryzyko kolejnych urazów u osób, które w przeszłości doznały kontuzji. Prawdopodobieństwo wystąpienia urazów rośnie więc z każdym kolejnym uszkodzeniem w przebiegu kariery sportowej. Jako podłoże takie stanu rzeczy jednoznacznie wskazano niewystarczającą rehabilitację. Nie ma więc wątpliwości, że zaangażowanie w rehabilitację ruchową ogromny wpływ na naszą przyszłą karierę. Wiedza zawodnika, szczególnie młodego, na temat prewencji urazów oraz przebiegu rehabilitacji to tylko jeden z elementów. Kluczowa jest edukacja rodziców lub opiekunów oraz trenerów, aby zwrócili szczególną uwagę na dbałość o jakość ruchu, eliminowanie przeciążeń i profesjonalną rehabilitację kiedy do urazu dojdzie.
Ryzyko nawracania urazów
Mimo iż, najczęstsze urazy to urazy lekkie nie należy ich lekceważyć głównie ze względu na możliwość nawracania co stanowi podłoże do nowych, często poważniejszych obrażeń. Ze względu na dużą popularność sportu oraz wysokie ryzyko kontuzji na bieżąco podejmowane są próby znalezienia idealnej formy treningu będącej jednocześnie prewencją urazów w tej dyscyplinie sportu. Fédération Internationale de Football Association (FIFA) oraz Centrum Badawcze (F-MARC) opracowali program zapobiegania urazom FIFA 11+. Ma on na celu zmniejszenie częstości występowania wszelkiego rodzaju kontuzji występujących w piłce nożnej. Według licznych dostępnych badań naukowych stosowanie prewencyjnego programu zmniejsza liczbę urazów związanych z rywalizacją w piłce nożnej. Z fizjologicznego punktu widzenia organizm zawodnika zostaje w sposób optymalny przygotowany do obciążeń pojawiających się w trakcie zawodów.
Podstawa terapii - profesjonalna diagnostyka i szybka fizjoterapia
Jeśli prewencja nie dała oczekiwanych efektów i doznaliśmy urazu to natychmiast powinniśmy podjąć właściwe działanie. Pierwszym krokiem w postępowaniu pourazowym jest zdecydowanie prawidłowa diagnoza. Błędna diagnoza lub jej brak, a co za tym idzie nieprawidłowe zapoczątkowanie procesu leczenia mogą skutkować wydłużeniem czasu terapii i rekonwalescencji oraz zmniejszeniem szans zawodnika na szybki powrót do sportu. Precyzyjna, profesjonalna diagnoza jest więc niezbędnym elementem prawidłowego postępowania pourazowego. Szybka diagnoza pozwala jednocześnie na natychmiastowe wdrożenie procedur fizjoterapeutycznych, już w pierwszej dobie po doznaniu obrażeń. Kontakt z specjalistą ortopedą pozwala więc na szybką i profesjonalną diagnozę, a bezpośrednia współpraca z fizjoterapeutom w pierwszych dniach po urazie pozwala na szybki powrót do sportu. Jakie metody fizjoterapii stosujemy w pierwszych dniach po urazie (faza ostra) i dlaczego ruch jest ważny już od pierwszego dnia? O tym kilka słów już w kolejnym wpisie.
głosów: 0